Συζητάμε με τον πολιτικό αναλυτή, διευθυντή της aboutpeople και συνεπιμελητή με τον Ηλία Τσαουσάκη του βιβλίου «Μισός αιώνας εκλογές: Συζητώντας για τις αναμετρήσεις της μεταπολίτευσης» (εκδόσεις πόλις) για το κομματικό τοπίο μετά τις συνεχείς αναταράξεις που φέρνουν οι μεταρρυθμιστικοί σχεδιασμοί της ΝΔ. Παρότι η ΝΔ ανοίγει συνεχώς μέτωπα, το γεγονός ότι δεν έχει συντεταγμένα απέναντί της ένα αντίπαλο δέος, της επιτρέπει να παίρνει αυτό το ρίσκο.
Σε σειρά δημοσκοπήσεων καταγράφεται μια σχετική φθορά της παντοδυναμίας της κυβέρνησης της ΝΔ και αποτυπώνεται δυσαρέσκεια στη διαχείριση πολλών θεμάτων. Από την άλλη δεν φαίνεται να ενισχύεται κάποιο κόμμα της αντιπολίτευσης. Ποια η εκτίμησή σου;
Μην ξεχνάμε ότι η Νέα Δημοκρατία διανύει ήδη τη δεύτερη θητεία της. Είναι λογικό να υπάρχει δυσαρέσκεια, να υπάρχει κάποια φθορά. Είναι όμως κυρίαρχη, τόσο γιατί κέρδισε με μεγάλη διαφορά τις εθνικές εκλογές κάτι που συνεχίζει να αποτυπώνεται σε όλες τις έρευνες κοινής γνώμης μέχρι σήμερα παρόλη τη δυσαρέσκεια για την πορεία των πραγμάτων. Γιατί; Κυρίως γιατί η αξιωματική αντιπολίτευση προσπαθεί ακόμα να βρει τα πατήματά της, δεν έχει καθαρό στίγμα και επιπλέον ταλανίζεται από εσωκομματικές διαδικασίες και αντιδράσεις και έχει εγκλωβιστεί σε μια εσωστρέφεια. Άρα δεν υπάρχει αυτός ο ισχυρός παραδοσιακός υποδοχέας της όποιας δυσαρέσκειας έχει δημιουργηθεί στον πέμπτο χρόνο της διακυβέρνησής της ΝΔ. Έχω την πεποίθηση ότι οι επερχόμενες ευρωεκλογές θα αποτελέσουν ένα σταυροδρόμι, μια νέα αρχή για το κομματικό σύστημα. Σε λίγους μήνες θα ξέρουμε.
Έχει ανοίξει πολλά μέτωπα ταυτόχρονα: το φοιτητικό, το αγροτικό, την ισότητα στο γάμο και τον ποινικό κώδικα. Μπορεί να τα διαχειριστεί; Οι αντιδράσεις πυκνώνουν.
Όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις είναι λογικό να τις βάζει στην αρχή μια νέας θητείας, όταν και έχει ανανεώσει τη σχέση της με τους πολίτες. Ειδικά από τη στιγμή που όπως είπαμε πριν δεν έχει συντεταγμένα απέναντί της ένα αντίπαλο δέος. Προφανώς λοιπόν και υπάρχουν αντιδράσεις, αλλά προς ώρας παραμένουν μειοψηφικές στο σύνολο της κοινωνίας. Θέλω όμως να σημειώσω ότι αν αθροίσεις τις ομάδες που εναντιώνονται στις κυβερνητικές πολιτικές, τότε αυτή η αντίδραση μπορεί να γίνει εν δυνάμει πλειοψηφική.
Τι εννοείς; Έχω την αίσθηση ότι οι κινήσεις της δείχνουν σπασμωδικές πια, καθώς εντείνει συνεχώς την επιθετικότητα και την κατασταλτική αντιμετώπιση.
Θεωρώ το ακριβώς αντίθετο, ότι οι κινήσεις της είναι μελετημένες και η κυβέρνηση δείχνει αποφασιστικότητα. Οι αντιδράσεις που αντιμετωπίζει μπορεί να είναι έντονες, αλλά είναι από μειοψηφίες. Το πρόβλημα, ωστόσο, που μπορεί να βρει μπροστά της στο μέλλον είναι να έχει σε όλα τα μέτωπα κάποιον δυσαρεστημένο, κάποια ομάδα θιγμένη. Νομίζω όμως ότι παίρνει αυτό το ρίσκο γιατί εκτιμά ότι οι αντίπαλοί της δεν έχουν ακόμα σχηματοποιημένες θέσεις και ρεαλιστικές προτάσεις οι οποίες να προσελκύσουν όσους θίγονται από τις πολιτικές της.
Από τη μία είμαστε στην αρχή της δεύτερης θητείας, από την άλλη είμαστε λίγους μήνες πριν τις ευρωεκλογές. Και παράλληλα η κυβέρνηση αντιμετωπίζει και θεσμικές πιέσεις, όπως το καταδικαστικό ψήφισμα στο ευρωκοινοβούλιο, τις έρευνες της ευρωπαϊκής εισαγγελίας ή καταδίκες στο ευρωπαϊκό δικαστήριο. Μπορεί να διαχειριστεί ξανά αυτά τα πλήγματα, όταν θέλει να αποτελέσει υπόδειγμα για τις ευρωεκλογές;
Με δεδομένο ότι η ΝΔ θεωρείται αυτή τη στιγμή το κυρίαρχο κόμμα που κανείς από τους αντιπάλους της δεν μπορεί να αμφισβητήσει και φυσικά επειδή οι ευρωεκλογές θεωρούνται «δεύτερης τάξης» με τη λογική ότι δεν κρίνουν την διακυβέρνηση αλλά ούτε και το μέλλον της χώρας, είναι πιθανό, μερίδα των ψηφοφόρων να προσπαθήσει να στείλει ένα μήνυμα δυσαρέσκειας. Όμως κάτι τέτοιο θα έχει να κάνει κυρίως με θέματα οικονομίας και ασφάλειας, ίσως και σε ένα βαθμό με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών στο πιο δεξιό κοινό.
Μπορεί επομένως να αλλάξει και η δυναμική των κομμάτων, από μια καλή καταγραφή ή/και από μια πτώση της ΝΔ;
Θυμίζω ότι στις ευρωεκλογές τα ποσοστά των κομμάτων εξουσίας κυμαίνονται σε πιο χαμηλά επίπεδα από ότι στις εθνικές εκλογές, οπότε στη ΝΔ έχουν βάλει τον πήχη σε ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο των ευρωεκλογών του 2019. Για να υπάρξει μια αλλαγή συσχετισμών όπως λέτε δεν αρκεί να μειωθούν τα ποσοστά της ΝΔ, αλλά το δεύτερο κόμμα να είναι ψηλά και η διαφορά μεταξύ των δύο να μην είναι χαώδης. Σήμερα που μιλάμε δεν φαίνεται κάτι τέτοιο πιθανό.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στρέφεται λοιπόν στη μάχη της δεύτερης θέσης. Αν καταφέρει το ΠΑΣΟΚ να βγει πράγματι δεύτερο κόμμα, είναι πιθανό να του δώσει μία ώθηση την επόμενη μέρα. Αλλά και πάλι είτε το ΠΑΣΟΚ, είτε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στη δεύτερη θέση, θα πρέπει να δούμε και το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν.
Στις ευρωεκλογές είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δούμε κάποια έκπληξη και από την εξίσωση δεν πρέπει να βγάζουμε φυσικά και την ακροδεξιά αν και αυτή τη στιγμή είναι χυλός και δεν υπάρχει κάποιος πολύ ισχυρός παίκτης που να ξεχωρίζει σε αυτό το χώρο.
Η συζήτηση για την Κεντροαριστερά είναι εδώ και καιρό ανοιχτή, ούτως ή άλλως. Αυτές τις μέρες, μάλιστα, με αφορμή και την εκδήλωση της ΕΦΣΥΝ μπαίνει το ερώτημα αν υπάρχει κάποιο σχήμα που θα συσπειρώσει το χώρο και θα αντιμετωπίσει την πρωτοκαθεδρία της ΝΔ. Ποια η γνώμη σου;
Αυτή η συζήτηση δεν μπορεί να γίνεται βάσει εκλογικών ποσοστών, δεν είναι ένα απλό άθροισμα δυνάμεων υπό το άγχος μιας επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης. Αν γίνει, πρέπει να γίνει στη βάση πολιτικών ιδεών, απόψεων και προτάσεων. Να δουν που συμφωνούν, εάν συμφωνούν και μετά να δουν τι μπορούν να κάνουν για να συμπορευθούν αν το επιλέξουν. Αν ο στόχος είναι απλά ένα συνονθύλευμα κομμάτων μόνο και μόνο για να χτυπηθεί η Δεξιά, νομίζω ότι δεν θα είναι εφικτό να παρουσιαστεί μια πειστική και γοητευτική πρόταση προς τους πολίτες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά τη διάσπαση έχει αρχίσει και βρίσκει το βηματισμό του; Μπορεί να παίξει ξανά το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι αεικίνητος. Δημιουργεί συνέχεια επικοινωνιακά γεγονότα. Δεν φτάνουν όμως αυτά. Χρειάζεται και η καθαρή πολιτική κατεύθυνση η οποία εκτιμώ ότι ακόμα απουσιάζει. Αν για παράδειγμα ρωτήσουμε σε μια έρευνα πού κινείται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύω ότι θα δυσκολευτεί κάποιος να απαντήσει. Αυτό λοιπόν πρέπει είναι το ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ, να βρει τον πολιτικό του βηματισμό και την ιδεολογική του σταθερά.
Το ΠΑΣΟΚ, έχοντας πια και τον αέρα της νίκης του δήμου Αθηναίων, καταφέρνει να δημιουργήσει πολιτικά γεγονότα;
Το ΠΑΣΟΚ έχει το αντίθετο πρόβλημα. Δημιουργεί πολιτικά γεγονότα, τα οποία δεν έχουν επικοινωνιακό αντίκτυπο. Για παράδειγμα αυτή την εβδομάδα διοργάνωσε μια εκδήλωση για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, με παρουσιάσεις σοβαρών στοιχείων και τη συμμετοχή πολλών πανεπιστημιακών, αλλά δεν νομίζω ότι έφτασε κάτι στο ευρύ κοινό. Το ΠΑΣΟΚ για να δυναμώσει περαιτέρω δεν φτάνει μόνο να προσπαθεί να κάνει αντιπολίτευση, χρειάζεται ρεαλιστικές, συγκεκριμένες προτάσεις για να μπορεί να περνά επικοινωνιακά το μήνυμά του στον κόσμο. Δεν είναι κάτι που θα συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη, χρειάζεται επίμονη και σοβαρή δουλειά παντού.
Διαβάστε περισσότερα εδώ
Πηγή: www.epohi.gr “Πέτρος Ιωαννίδης: «Οι επερχόμενες ευρωεκλογές θα αποτελέσουν ένα σταυροδρόμι, μια νέα αρχή για το κομματικό σύστημα»”, 18.02.2024
